Psychoterapia to proces, którego celem jest leczenie zaburzeń emocjonalnych, pomoc w radzeniu sobie z trudnościami, których nie można wyleczyć oraz wspomaganie rozwoju osobistego. W praktyce, niezależnie od głównego celu procesu psychoterapeutycznego, którym najczęściej jest leczenie (np. zaburzeń lękowo-depresyjnych lub osobowości), niejako przy okazji, pacjenci rozwijają się i zbliżają do osiągania swoich życiowych celów.
Na czym polega psychoterapia?
Lwią częścią psychoterapii jest uzyskiwanie większej świadomości swoich uczuć, celów, motywacji, rozpoznawanie własnych wzorców zachowań i umożliwienie zmiany w tych obszarach. Większość pacjentów w toku terapii wypracowuje nowe narzędzia wewnętrzne do radzenia sobie z trudnościami życiowymi, rozwijają się oni osobowościowo i zaczynają stosować dojrzalsze mechanizmy obronne. Wpływa to bezpośrednio na interakcje z samym sobą i z innymi ludźmi, na dokonywane wybory i strategie radzenia sobie w życiu. Często obserwujemy w terapii, że nasi pacjenci z czasem odczuwają większą satysfakcję i czerpią więcej przyjemności z życia, poprawiają się ich relacje z ludźmi, zaczynają bardziej adekwatnie kształtować swoje życie prywatne i zawodowe i lepiej zarabiać.
Jest to dość logiczną konsekwencją samego procesu, który po części jest leczeniem przez rozwój: samoświadomości, refleksyjności, elastyczności, szeroko rozumiany rozwój osobowościowy oraz kompetencji intra i interpersonalnych. Wiele osób zgłaszających się po pomoc psychoterapeuty ma trudności w odpowiednim dbaniu o swój dobrostan emocjonalny oraz fizyczny, co często uniemożliwia wykorzystywanie własnych talentów i potencjału oraz osiąganie celów. Bardzo istotna jest także umiejętność adekwatnego określania swoich celów, z uwzględnieniem własnych możliwości i zasobów oraz realnych ograniczeń, których często nie chcemy widzieć i brać pod uwagę.
Jak psychoterapia może pomóc w rozwoju osobistym i osiąganiu celów:
- Przez rozwój samopoznania: siebie, swoich myśli, uczuć, motywacji, zachowań, zrozumienie swoich mocnych stron, ograniczeń i słabości, lęków oraz celów życiowych. W trakcie psychoterapii światło dzienne mogą ujrzeć sprawy, które nigdy nie zostały wystarczająco przeżyte, nazwane, zaakceptowane, co sprzyja rozwojowi myślenia i zaufania do samego siebie.
- Pracę nad relacjami: psychoterapia umożliwia eksplorację wzorców zachowań w relacjach interpersonalnych, również z terapeutą. Może pomóc w poprawie komunikacji, rozwijać empatię oraz asertywność.
- Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem: Terapia może nauczyć technik radzenia sobie ze stresem i lękiem. Z drugiej strony, docierając do ukrytych źródeł trudności i dzięki oddzieleniu tego, co już było od tego co dzieje się aktualnie, terapia sprzyja obniżeniu poziomu stresu.
- Ustalanie celów: Terapeuta może pomóc zdefiniować klarowne cele życiowe, zarówno krótko, jak i długoterminowe. Bardzo często cele zmieniają się wraz z rozwojem osobistym pacjenta.
- Zwiększenie samoakceptacji: Terapia dąży do identyfikowania i rozumienia trudności i zaburzeń, zamiast oceniania ich, co umożliwia ich zmianę. Przewaga rozumienia nad ocenianiem uwalnia od nadmiernej presji, która często unieruchamia i blokuje osiąganie celów. Pozwala też zaakceptować samego siebie ze wszystkimi wadami i zaletami, budując i wzmacniając adekwatną samoocenę.
Podsumowanie
Warto pamiętać, że opisane zjawiska mają miejsce w szczególnej relacji między pacjentem i psychoterapeutą. Terapeuta, dając wsparcie i oparte na swojej fachowej wiedzy i doświadczeniu oraz znajomości pacjenta informacje zwrotne, tworzy wraz z pacjentem warunki, które umożliwiają zmiany. W terapii psychodynamicznej oraz psychoanalitycznej, jakie prowadzimy w poradni Psychologiczni.pl, przywiązujemy dużą wagę do rozwoju myślenia, umiejętności podejmowania racjonalnych, uwzględniających życie emocjonalne, decyzji i podejmowania adekwatnych działań przez samego pacjenta. Chociaż bywa to trudne i frustrujące, ponieważ psychoterapeuta nie oferuje gotowych rozwiązań, sprzyja głębokim i trwałym zmianom oraz rozwojowi osobistemu.