Pomoc psychologiczna jest różnorodna. Ma to związek z wielością stanów psychicznych i sytuacji zewnętrznych, jakie wydarzają się w ludzkim życiu. Ważne, by odpowiednio dobrać działania specjalisty zdrowia psychicznego do rodzaju trudności i potrzeb z jakimi pojawia się w gabinecie klient lub pacjent.
Jaki mamy wybór wśród form pomocy oferowanych ze strony psychologa, który nie jest jednocześnie psychoterapeutą?
Jedną z podstawowych wczesnych form pomocy psychologicznej są konsultacje psychologiczne. Na takim spotkaniu klient ma możliwość opowiedzieć, co sprowadza go w progi psychologa. Co mu ciąży, co jest troską, która zmotywowała go do szukania pomocy. W trakcie tej rozmowy równocześnie zachodzą dwa procesy:
- człowiek zrzuca z siebie przynajmniej część emocjonalnego ciężaru, dzięki czemu może poczuć ulgę,
- psycholog analizuje informacje wnoszone przez klienta i proponuje ewentualne dalsze działania specjalistyczne, dostosowane do sytuacji emocjonalnej i życiowej klienta.
Po etapie konsultacji psycholog może zaproponować kolejne formy indywidualnej pomocy psychologicznej, takie jak psychoedukacja czy wsparcie psychologiczne. W praktyce psychologicznej jak najbardziej sprawdza się łączenie tych form, w celu udzielenia bardziej kompleksowej pomocy.
Dzięki rzetelnej psychoedukacji, klient zapoznaje się z potrzebną mu do rozwiązania i zrozumienia jego problemów wiedzą na temat życia psychicznego. Psycholog przedstawia informacje między innymi dotyczące: emocji, uwagi, pamięci, zachowań, mechanizmów psychicznych, struktur psychicznych, zaburzeń psychicznych, wpływu czynników zewnętrznych na psychikę, etapów rozwoju psychicznego, naturalnych zjawisk psychicznych w specyficznych okolicznościach, sprawdzonych metod radzenia sobie. Ta wiedza jest odpowiednio dobierana do indywidualnej sytuacji i potrzeb klienta. Swobodna rozmowa pomaga łączyć informacje dotyczące klienta z informacjami ze strony psychologa, co buduje coraz głębsze i szersze rozumienie problemu i zwiększa zakres możliwych sposobów poradzenia sobie.
Wsparcie psychologiczne ma na celu zapewnienie człowiekowi stabilnego i godnego zaufania towarzysza w problemie. Świadomość bycia z osobą wspierającą, dzielenie trosk z drugim człowiekiem, bycie słuchanym, rozumianym, akceptowanym – to podstawowe sposoby chronienia i wzmacniania swojej psychiki. Klient zwykle radzi sobie sam, ale tym razem stracił psychiczną równowagę i potrzebuje pomocnej dłoni, by ustać na swoich nogach.
Psycholog może pomóc rozważać wątpliwości, odreagować silne i ciężkie emocje, doradzić (w zakresie swych kompetencji).
Psycholog z dodatkowymi kwalifikacjami interwenta kryzysowego służy pomocą w najtrudniejszych momentach w życiu, gdy zasoby konkretnego człowieka okazują się niewystarczające. Aby poradzić sobie ze spiętrzonymi wyzwaniami stawianymi przez rzeczywistość interwent kryzysowy stabilizuje psychicznie, przypomina lub pokazuje możliwe rozwiązania, jest łącznikiem klienta z potrzebnymi zasobami (tak wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi).
Współpraca z psychologiem zwykle jest ograniczona czasowo i trwa do momentu odzyskania przez klienta poczucia wpływu, kontroli i stabilności emocjonalnej. Zdarza się jednak, że problemy mają charakter chroniczny (na przykład przewlekła choroba somatyczna, zaburzenia rozwojowe). Wówczas klient może korzystać ze wsparcia w długotrwałym kontakcie z psychologiem.
Poza formułą pracy indywidualnej psycholodzy prowadzą warsztaty grupowe o przeróżnej tematyce adresowane do konkretnych grup odbiorców. Mogą to być dla przykładu warsztaty dotyczące asertywności, warsztaty dla rodziców dotyczące metod wychowawczych, warsztaty rozwijające umiejętności komunikacji interpersonalnej, warsztaty radzenia sobie ze stresem, warsztaty autoprezentacji, warsztaty relaksacyjne, warsztaty rozwijające zasoby poznawcze.
Bywa, że psycholog jest specjalistą, który po fazie konsultacji sugeruje inne formy dalszej pomocy psychologicznej: u psychoterapeuty – psychoterapię indywidualną, psychoterapię grupową, rodzinną lub pary, u psychiatry – leczenie farmakologiczne, a nawet – gdy wystąpi taka potrzeba – pobyt w szpitalu psychiatrycznym.
Z pomocy psychologa można skorzystać także w placówkach publicznych i niepublicznych, które nie od razu kojarzą się ze specjalistami zdrowia psychicznego. Na przykład w instytucjach i urzędach, żeby wymienić niektóre: oddziały szpitalne, placówki oświatowe (przedszkola, szkoły, poradnie psychologiczno – pedagogiczne), sądy, ośrodki pomocy społecznej, ośrodki przeciwdziałania problemom alkoholowym czy ośrodki transportu.
W naszej poradni udzielaniem porad psychologicznych zajmuje się Kaja Jadacka, zachęcamy do korzystania z dostępnej pomocy.
