Psychiatra, czy psycholog? Do kogo powinienem zgłosić się na konsultację?
Kiedy pacjenci, zaniepokojeni występującymi u nich objawami, decydują się na zasięgnięcie porady specjalisty, stają często przed wyborem, czy udać się na pierwszą konsultację do psychologa, czy może do psychiatry. Panuje powszechne przekonanie, że psycholog pomaga w przypadku „lżejszych” problemów. Natomiast do psychiatry powinno się zgłaszać tylko w przypadku ciężkich chorób i bardzo poważnych zaburzeń psychicznych. W rzeczywistości podział ten nie jest wcale taki oczywisty. Często skuteczna pomoc opiera się na współpracy obu specjalistów. Pacjent, który zgłosi się najpierw do psychologa może zostać przez niego skierowany na konsultację psychiatryczną. Powodem mogą być wątpliwości diagnostyczne, i/lub przekonanie, że objawy zgłaszane przez pacjenta są na tyle nasilone, że mogą uniemożliwiać mu normalne funkcjonowanie i utrudniać korzystanie w pełni z psychoterapii. I odwrotnie, pacjent, który zgłosi się w pierwszej kolejności do psychiatry może zostać skierowany na konsultację psychologiczną. Wskazaniem może być potrzeba wykonania dodatkowych badań diagnostycznych (czyli testów psychologicznych). Ponadto lekarz może skierować pacjenta na psychoterapię, która prowadzona równolegle z farmakoterapią może znacznie poprawić rokowania.
Kim jest psychiatra?
Psychiatra jest lekarzem, może w związku z tym stosować w leczeniu pacjentów farmakoterapię. Innymi słowy przepisywać leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne, przeciwlękowe oraz nasenne. Decyzję o włączeniu leczenia farmakologicznego zawsze poprzedza zebraniem wywiadu i postawieniem wstępnej diagnozy. W razie wątpliwości i w celu wykluczenia somatycznych przyczyn zgłaszanych objawów kieruje pacjenta na dodatkowe badania psychologiczne, laboratoryjne, lub obrazowe. W przypadku znacznego nasilenia trudności psychiatra może wystawić zwolnienie lekarskie.
Ostatecznie to lekarz podejmuje decyzję dotyczącą włączenia konkretnego leku. Jednak powinien on zawsze przedyskutować z pacjentem kwestie dotyczące objawów ubocznych leku, ewentualnych przeciwwskazań oraz interakcji z innymi lekami. Podstawą skutecznego leczenia jest wzajemne zaufanie. W praktyce oznacza to, że pacjent może bez obaw pytać swojego psychiatrę o możliwe powikłania związane z zażywaniem danego leku. Kolejne wizyty u psychiatry służą ocenie postępów leczenia i umożliwiają ewentualną jego modyfikację.
Kiedy w takim razie powinienem zgłosić się do psychiatry?
Warto zdecydować się na konsultację psychiatryczną jeśli w ostatnim czasie pojawiły się u Ciebie któreś z poniższych objawów:
– nasilony lęk, poczucie zagrożenia, niepokój, napięcie, uczucie kołatania serca, „ucisku” w gardle, duszności;
– obniżony nastrój, poczucie braku energii do działania, problemy z mobilizacją, motywacją, poczucie rezygnacji, myśli samobójcze;
– problemy ze snem – zarówno trudności z zaśnięciem, jak i sen przerywany, nie przynoszący wypoczynku lub zbyt wczesne budzenie się, skutkujące pogorszeniem funkcjonowania w ciągu dnia;
– niespecyficzne dolegliwości bólowe, które utrzymują się, mimo, iż lekarze różnych specjalności wykluczyli ich somatyczną przyczynę;
– wrażenie, że słyszysz, lub widzisz rzeczy, których nie słyszą i nie zauważają osoby z twojego otoczenia – głosy, nieokreślone dźwięki, dziwaczne postacie, lub wizje, które budzą twój niepokój, lęk;
– nadużywanie alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych, w tym także leków uspokajających;
Autorem artykułu jest lek. med. Daria Zielińska, psychiatra Kraków, aby umówić się do lekarza kliknij tutaj.
